Een haakworm is een parasitaire worm die honden en katten infecteert en symptomen veroorzaakt zoals bloedarmoede en gewichtsverlies. Haakwormen zijn parasieten die wereldwijd voorkomen en vaak huisdieren zoals honden en katten treffen. Deze kleine wormen kunnen aanzienlijke gezondheidsproblemen veroorzaken, vooral bij jonge dieren of dieren met een verzwakt immuunsysteem.

In dit artikel bespreken we wat haakwormen zijn, welke huisdieren er last van kunnen hebben, hoe de infectie wordt opgelopen, wat de symptomen zijn, hoe ze behandeld kunnen worden, en wat je zelf kunt doen om infecties te voorkomen. We eindigen met de prognose voor huisdieren die besmet zijn geraakt met haakwormen.

Wat is een haakworm?

Haakwormen (Ancylostomatidae) zijn kleine, parasitaire wormen die zich vasthechten aan de wand van de dunne darm van hun gastheer, waar ze bloed zuigen en voedingsstoffen onttrekken. De wormen danken hun naam aan hun mondstructuur, die is voorzien van haakachtige structuren waarmee ze zich stevig vastzetten. Volwassen haakwormen zijn doorgaans tussen de 5 en 15 millimeter lang, afhankelijk van de soort.

Haakwormen zijn niet direct dodelijk, maar kunnen ernstige bloedarmoede en ondervoeding veroorzaken, vooral bij jonge dieren of dieren die zwaar geïnfecteerd zijn. Deze parasieten kunnen zich snel vermenigvuldigen en hun larven zijn zeer resistent in de omgeving, waardoor infecties veel voorkomen.

Soorten haakwormen

Er zijn verschillende soorten haakwormen die huisdieren kunnen infecteren, waaronder:

• Ancylostoma caninum: Komt veel voor bij honden en kan ernstige bloedarmoede veroorzaken.
• Ancylostoma tubaeforme: De belangrijkste haakwormsoort die katten infecteert.
• Uncinaria stenocephala: Deze soort komt vooral voor in koelere klimaten en kan zowel honden als katten infecteren, maar veroorzaakt minder ernstige symptomen.

Welke huisdieren kunnen last hebben van haakworm?

Zowel honden als katten kunnen besmet raken met haakworm, maar honden lopen doorgaans een groter risico. Vooral puppy’s en kittens zijn vatbaar voor een haakworminfectie omdat hun immuunsysteem nog niet volledig is ontwikkeld. Daarnaast kunnen andere dieren, zoals vossen, wolven en wilde katten, ook drager zijn van haakwormen, wat de verspreiding van de parasieten vergemakkelijkt.

Honden

Honden worden vaak getroffen door haakworm, vooral puppy’s die via de moedermelk of de baarmoeder kunnen worden geïnfecteerd. Volwassen honden kunnen ook besmet raken door contact met geïnfecteerde grond of ontlasting, of door het inslikken van haakwormlarven tijdens het likken van hun vacht of pootjes.

Katten

Katten kunnen ook last hebben van haakwormen, maar de infectie komt minder vaak voor dan bij honden. Buitenkatten lopen een groter risico, vooral als ze jagen op besmette knaagdieren of in contact komen met vervuilde grond.

Oorzaken: Hoe lopen huisdieren haakwormen op?

Haakwormen worden op verschillende manieren overgedragen, afhankelijk van de levenscyclus van de worm en de specifieke omstandigheden waarin het huisdier verkeert. De meest voorkomende manieren waarop huisdieren besmet raken, zijn:

1. Via de huid of poten

De larven van haakwormen kunnen zich in de grond bevinden, vooral in vochtige en warme gebieden. Wanneer een huisdier over besmette grond loopt, kunnen de larven de huid binnendringen, vaak via de poten of de buik. Eenmaal binnen migreren de larven naar de longen en vervolgens naar de dunne darm, waar ze zich ontwikkelen tot volwassen wormen.

2. Via inslikken van larven

Huisdieren kunnen haakwormlarven inslikken door besmette grond of ontlasting op te nemen tijdens het schoonlikken van hun vacht of poten. De larven reizen dan via het spijsverteringskanaal naar de darmen, waar ze zich ontwikkelen tot volwassen wormen.

3. Via moedermelk of placenta

Bij honden kunnen haakwormlarven worden overgedragen van een besmette moederhond op haar puppy’s via de moedermelk. In sommige gevallen kunnen puppy’s zelfs in de baarmoeder worden geïnfecteerd voordat ze worden geboren. Dit maakt jonge dieren bijzonder kwetsbaar voor een ernstige infectie.

4. Via prooien

Katten en honden die jagen op kleine dieren zoals knaagdieren, kunnen haakwormlarven binnenkrijgen door het eten van besmette prooien. De larven kunnen zich in de weefsels van de prooi bevinden en na consumptie verder ontwikkelen in de darmen van het huisdier.

Symptomen van haakworminfecties

De symptomen van een haakworminfectie variëren afhankelijk van de ernst van de infectie, de leeftijd en gezondheid van het huisdier en het aantal wormen dat aanwezig is. Bij milde infecties kunnen er weinig tot geen zichtbare symptomen zijn, terwijl ernstige infecties levensbedreigend kunnen zijn, vooral bij jonge of verzwakte dieren.

1. Bloedarmoede

Haakwormen voeden zich met het bloed van hun gastheer, wat kan leiden tot bloedarmoede, vooral bij puppy’s en kittens. Dit kan zich uiten in symptomen zoals lusteloosheid, bleke slijmvliezen (zoals het tandvlees), zwakte en een verhoogde hartslag. Ernstige bloedarmoede kan fataal zijn als het niet wordt behandeld.

2. Gewichtsverlies en groeivertraging

Omdat haakwormen voedingsstoffen onttrekken uit het bloed en de darmen van hun gastheer, kunnen besmette huisdieren gewichtsverlies ervaren, zelfs als ze een normale eetlust hebben. Bij jonge dieren kan dit leiden tot een vertraagde groei en ontwikkelingsproblemen.

3. Braken en diarree

Haakwormen kunnen ook leiden tot spijsverteringsproblemen zoals braken en diarree, die soms met bloed vermengd zijn. Dit komt doordat de wormen de darmwand beschadigen, wat ontsteking en irritatie veroorzaakt.

4. Hoesten

Bij ernstige infecties kunnen haakwormlarven migreren naar de longen, wat leidt tot hoesten en ademhalingsproblemen. Dit komt doordat de larven zich via de bloedbaan naar de longen verplaatsen voordat ze naar de darmen migreren.

Behandeling van haakworminfecties

Het behandelen van een haakworminfectie vereist het gebruik van ontwormingsmiddelen die specifiek gericht zijn op het doden van de parasiet. De behandeling is effectief als deze tijdig wordt toegediend, maar kan variëren afhankelijk van de ernst van de infectie en de algehele gezondheid van het huisdier.

1. Ontwormingsmiddelen

De meest gebruikelijke behandeling voor haakworminfecties zijn ontwormingsmiddelen, zoals fenbendazol, moxidectine of milbemycine oxime. Deze medicijnen doden de volwassen wormen in de darmen, maar soms zijn meerdere behandelingen nodig om alle larvale stadia te elimineren.

2. Behandeling van bloedarmoede

Bij ernstige infecties kan aanvullende ondersteuning nodig zijn om de gevolgen van bloedarmoede tegen te gaan. Dit kan onder andere intraveneuze vloeistoffen, ijzersupplementen of zelfs bloedtransfusies omvatten in zeer ernstige gevallen.

3. Herhaling van behandeling

Omdat haakwormlarven zich in weefsels kunnen verbergen en opnieuw in de bloedbaan kunnen komen, kan het nodig zijn om de ontwormingsbehandeling na enkele weken te herhalen. Dit helpt om ervoor te zorgen dat alle wormen in alle stadia van hun levenscyclus worden geëlimineerd.

Wat kun je zelf doen om haakwormen te voorkomen?

Preventie is de beste aanpak om een haakworminfectie bij je huisdier te voorkomen. Er zijn verschillende maatregelen die je kunt nemen om het risico op een infectie te minimaliseren:

1. Regelmatig ontwormen

Honden en katten moeten regelmatig ontwormd worden, vooral als ze buiten komen of in contact staan met andere dieren. De frequentie van ontworming hangt af van de levensstijl van je huisdier, maar veel dierenartsen raden aan om ten minste vier keer per jaar te ontwormen.

2. Goede hygiëne

Zorg ervoor dat de leefomgeving van je huisdier schoon is. Dit omvat het regelmatig opruimen van ontlasting in de tuin of kattenbak, omdat dit de verspreiding van haakwormeitjes vermindert. Ook het schoonhouden van voer- en drinkbakken kan helpen om infecties te voorkomen.

3. Vermijd besmette gebieden

Probeer te voorkomen dat je huisdier toegang heeft tot gebieden waarvan je weet dat ze mogelijk besmet zijn, zoals parken of zandbakken waar andere dieren hun behoefte doen. Dit vermindert het risico dat je huisdier in contact komt met haakwormlarven.

4. Voorkom contact met besmette dieren

Houd je huisdier weg van andere dieren waarvan je weet dat ze mogelijk geïnfecteerd zijn met haakworm. Dit geldt vooral voor puppy’s en kittens, die gevoeliger zijn voor een infectie.

Prognose en herstel

De prognose voor huisdieren die behandeld worden voor een haakworminfectie is over het algemeen goed, vooral als de infectie vroeg wordt ontdekt en behandeld. De meeste huisdieren herstellen volledig na behandeling, hoewel het belangrijk is om de voorgeschreven ontwormingsschema’s te volgen om herinfectie te voorkomen.

Bij ernstige infecties, vooral als er sprake is van ernstige bloedarmoede, kan de prognose afhangen van hoe snel de behandeling wordt gestart en of aanvullende medische ondersteuning, zoals vloeistoffen of bloedtransfusies, wordt gegeven. Bij tijdige interventie is de kans op volledig herstel echter groot.

Tot slot

Infecties met haakworm zijn een veelvoorkomend probleem bij honden en katten, maar met de juiste voorzorgsmaatregelen en behandeling kunnen de risico’s en gevolgen goed beheersbaar worden gehouden. Regelmatig ontwormen, het handhaven van goede hygiëne en het vermijden van besmette omgevingen zijn de beste manieren om infecties te voorkomen.

Als je vermoedt dat je huisdier geïnfecteerd is met haakwormen, is het belangrijk om snel een dierenarts te raadplegen om de juiste behandeling te starten. Met tijdige behandeling herstellen de meeste huisdieren volledig van een haakworminfectie.

Misschien ook interessant:

🛒 Bekijk hier alle ontwormingsproducten